ഉള്ളടക്കം

ഉറന്നുതിരുന്ന¹
ഉഷ്ണജലവാഹിനിയിൽ²
ഉള്ളുപൊള്ളൽ.

ഉന്നെ³ക്കണ്ടാലും
ഉരിയാടിയിരുന്നാലും
ഉണങ്ങാത്ത ഉൾമുറിവ്.

ഉയരച്ചിന്തയിൽ⁴ ഉള്ളം ഊന്നിയിട്ടും
ഉടലുണ്മകൾ പടർത്തുന്ന വേവ്.

ഉണ്ണാവ്രതമെടുത്താലും
ഉമയെ ധ്യാനിച്ചാലും⁵
ഉതകില്ലെന്ന അറിവ്.

ഉല്ലാസവും ഉത്സാഹവും
ഉദിക്കാത്ത രാവിൽ
ഉന്മാദം ഊഞ്ഞാലാടുമ്പോൾ
ഉലയുന്ന ഉൾക്കൊമ്പ്.

ഉറങ്ങിക്കിടന്ന എന്നെ
ഉമ്മവച്ചുണർത്തിയതെന്തിനായിരുന്നു?

അർത്ഥസൂചി:

1. ഉറന്നുതിരുന്ന: ഉറവപൊട്ടി ഉതിരുന്ന
2. ഉഷ്ണജലവാഹിനി: ചൂടുവെള്ളമൊഴുകുന്ന നദി
3. ഉന്നെ: നിന്നെ
4. ഉയരച്ചിന്ത: ഉത്തമമായ അഥവാ ഉന്നതമായ ചിന്ത
5. ഉണ്ണാവ്രതവും ഉമാധ്യാനവും: ഇഷ്ടപ്പെട്ടയാളെ കിട്ടാനുള്ള പരമ്പരാഗത ഹൈന്ദവ പ്രാർത്ഥനാരീതി

മഴയെ മണക്കുന്നു

വേനൽ മഴയെ മണക്കുന്നു.

വിയർത്തു വരണ്ട സായാഹ്നം
ഇരുണ്ടു തണുത്ത മണം.
തുടുത്ത സന്ധ്യ ചാന്താടിയ
നനഞ്ഞ മണ്ണിൻ മണം.
നനഞ്ഞ സന്ധ്യയിൽ നാമം ജപിക്കുന്ന
പഴയൊരു നാലുകെട്ടിൻ്റെ മണം.

മഴയെ മണക്കുന്നു.

ഇരുണ്ട രാത്രിയിൽ ഉറക്കിക്കിടത്തുന്ന
മുത്തശ്ശിയമ്മയുടെ മണം.
അനാദിയിലെന്നോ ചിതലിച്ചു ജീർണ്ണിച്ച
ഒരോർമ്മ പൂക്കുന്ന മണം.

ഉദ്യോഗസ്ഥ എന്ന നവനായിക

പരിസരം

നാട്യശാസ്ത്രത്തിൽ പ്രണയിനിയായ സ്ത്രീയുടെ എട്ടു വ്യത്യസ്തഭാവങ്ങൾ നിർവ്വചിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. അഷ്ടനായികാഭാവങ്ങൾ എന്നാണ് ഇവയ്ക്ക് പൊതുവായ പേര്. കാമുകനുമായിട്ടുള്ള കൂടിക്കാഴ്ചയ്ക്ക് ഒരുങ്ങിയിരിക്കുന്നവൾ (വാസകാസജ്ജ), വിരഹത്തിൽ നീറുന്നവൾ (വിരഹോത്കണ്ഠിത), ഭർത്താവിനെ നിയന്ത്രിക്കുന്നവൾ (സ്വാധീനഭർതൃക), കാമുകനോട് വഴക്കടിച്ച് അകന്നു കഴിയുന്നവൾ (കലഹാന്തരിത), കാമുകനാൽ വഞ്ചിക്കപ്പെട്ടവൾ (വിപ്രലബ്ധ), വഞ്ചിച്ച കാമുകനോട് അമർഷത്തിലിരിക്കുന്നവൾ (ഖണ്ഡിത), ദൂരയാത്ര ചെയ്യുന്ന ഭർത്താവുള്ളവൾ (പ്രോഷിതാഭർതൃക), കാമുകനുമായുള്ള കൂടിക്കാഴ്ചയ്ക്ക് രഹസ്യമായി രാത്രിയിൽ വീട്ടിൽ നിന്നിറങ്ങിത്തിരിക്കുന്നവൾ (അഭിസാരിക).

ഇതിനുമൊക്കെ പുറത്ത് സ്ത്രീപ്രണയത്തിന് ഭാവങ്ങളുണ്ട്. കർമ്മനിരതയായ ആധുനികസ്ത്രീയുടെ അത്തരമൊരു (നവ/നവമ) നായികാഭാവമാണ് കവിതയിൽ ആവിഷ്കരിക്കാൻ ശ്രമിച്ചിട്ടുള്ളത്. പ്രേമബന്ധങ്ങളിലുപരി താന്താങ്ങളുടെ ജോലികൾക്ക് കൂടുതൽ പ്രാധാന്യം കല്പിക്കുന്ന ഉദ്യോഗസ്ഥകളായ നായികയുടെയും കൂട്ടുകാരിയുടെയും പ്രണയാവസ്ഥയാണ് വിഷയം. സ്വാതി തിരുനാളിൻ്റെ മോഹിനിയാട്ട പദങ്ങളുടെ ശൈലിയിലാണ് കവിതയെഴുതിയിരിക്കുന്നത്.

കവിത

കളമൊഴിയാളേ നാമിരുപേരും
ഒരുവനിലനുരാഗാൽ
മഥിതമനസ്സും¹ തരളശരീരവു²–
മാർന്നതിമൗനത്തിൽ.

ദിനകർത്തവ്യനടുക്കൊഴുകിപ്പോയ്
കനവിലുലാത്തുന്നു
തനിയെയിരിക്കെയകത്തു കനത്ത
വിചാരം തിങ്ങുന്നു.

കമലവിലോചനനവനെ³ നിനച്ചാൽ
മീഴിനീർ നിറയുന്നു,
അതിസുഭഗേ, അഴലൊഴിയുവതിനു നാം
വഴി തേടീടുന്നു.

അവനുടെ കുരലിന്നൊലിയിൽ⁴ നാ-
മത്യുത്സുകരാകുന്നു
അവനൊടു മിണ്ടാൻ കളിചിരിനുകരാൻ
ചഷകമെടുക്കുന്നു.

അവനൊടു കൈകോർത്തൊട്ടു നടക്കാൻ
മോഹം നുരയുന്നു
അവനുടെ വചനം കേട്ടാലുള്ളിൽ
നറുചിരി പടരുന്നു.

ലജ്ജാനന്ദരണദ്ധ്വനി⁵, തോഴീ,
ഉള്ളുകുലുക്കുന്നു.
ഉൾച്ചില്ലയിലെക്കുയിലതിമധുരോ-
ന്മത്തം പാടുന്നു.

ഒരു നൊടിയിടയിൽ ഹൃദയമിതിങ്ങനെ-
യാളിക്കത്തുന്നു,
മറുനൊടിയൊരു നെടുവീർപ്പാലതുനാ-
മൂതിയണയ്ക്കുന്നു.

ശീതസമീരസമം സ്മേരം പൂ-
ണ്ടവൻ വരുമ്പോൾ⁶ നാം
കടുപ്പമേറും നിസ്സംഗതയിൽ
മനം തളയ്ക്കുന്നു.

അവനുടെ കോമളവദനം നോക്കി-
പ്പുഞ്ചിരിയേകുന്നു,
പ്രൗഢി വിടാതവനൊപ്പം കാര്യ-
വിചാരം⁷ ചെയ്യുന്നു.

മഹിയിൽ⁸ കൃത്യവിലോപം തീണ്ടാ-
ത്തതിമാനിനിമാർ നാം,
പരിമിതജീവിതസമയത്തിൽ പല
പടികൾ പണിയേണ്ടോർ.

രാഗവിഷാദച്ചാരം⁹, സഖി, നാം
തുടച്ചു നീക്കുന്നു,
നിജകർമ്മത്തിൻ പാതയിൽ വീണ്ടും
കല്ലുകൾ പാകുന്നു.

അർത്ഥസൂചി

1. മഥിതമനസ്സ്: കടയപ്പെട്ട മനസ്സ്
2. തരളശരീരം: ക്ഷീണിച്ച ശരീരം
3. കമലവിലോചനൻ: താമരക്കണ്ണുള്ളവൻ
4. കുരലിന്നൊലി: കണ്ഠനാദം
5. ലജ്ജാനന്ദരണദ്ധ്വനി: നാണവും സന്തോഷവും പടവെട്ടുന്ന ശബ്ദം
6. ശീതസമീരസമം സ്മേരം പൂണ്ട് അവൻ വരുമ്പോൾ: പുഞ്ചിരിച്ച് ഇളങ്കാറ്റുപോലെ അവൻ നടന്നടുക്കുമ്പോൾ
7. കാര്യവിചാരം: ഉദ്യോഗകാര്യത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ചർച്ച
8. മഹി: ഭൂമി അഥവാ ലോകം
9. രാഗവിഷാദച്ചാരം: അനുരാഗത്തിൻ്റെയും ദു:ഖത്തിൻ്റെയും ചാരം

ചോഴമണ്ഡലത്തിലെ മുക്കുവസ്ത്രീകൾ

(സരോജിനിനായിഡുവിൻ്റെ Coromandel Fishers എന്ന കവിതയുടെ ഭാവാനുകരണം.)

ഉണരുക സോദരിമാരേ വാനം
പുലരൊളിയിതിനെ ധ്യാനിപ്പൂ.
ഇരവിൽ തേങ്ങിയ തെന്നൽ പുലരി-
ക്കയ്യിൽ സ്വസ്ഥമുറങ്ങുന്നു.

വലയേന്തുക നാം, വരികൊരുമിച്ചാ-
ക്കാറ്റിനെയമരത്തെത്തിക്കാൻ.
കടലേറ്റക്കൊടുമുടി കയറീടാം
കടലിൻ റാണികൾ നാമെല്ലാം.

വൈകേണ്ടിനിയും മുന്നോട്ടായാം
അലയാഴിക്കിളി വിളിയൊപ്പം.
കടലമ്മയിവൾ, മുകിലേട്ടനവൻ,
തിരകൾ സഖിമാരിവരെല്ലാം.

പകലോൻ പൊലിയുമ്പൊഴുതിൽ കൂറ്റൻ
ചുഴലിക്കയ്യിൽപ്പെട്ടാലോ?
ചുഴലിത്തലവരയെഴുതുന്നവളാം
ഭഗവതി നമ്മെക്കാത്തോളും.

തെങ്ങോലത്തണലരുളും കുളിരും
മാവിന്തോപ്പിൻ വാസനയും
നിലവഴകൊഴുകും മൺതിട്ടകളും
പ്രിയരുടെ വാക്കും മധുവെന്നാൽ

മധുരതരം സോദരിമാരേ, നുര-
പതയാട്ടം ജലചുംബനവും.
തുഴയുക തുഴയുക സോദരിമാരേ
വിൺകടലിണ ചേരും വരെ നാം.

Coromandel Fishers

Rise, brothers, rise; the awakening skies pray to the morning light,
The wind lies asleep in the arms of the dawn like a child that has cried all night.
Come, let us gather our nets from the shore and set our catamarans free,
To capture the leaping wealth of the tide, for we are the kings of the sea!

No longer delay, let us hasten away in the track of the sea gull’s call,
The sea is our mother, the cloud is our brother, the waves are our comrades all.
What though we toss at the fall of the sun where the hand of the sea-god drives?
He who holds the storm by the hair, will hide in his breast our lives.

Sweet is the shade of the coconut glade, and the scent of the mango grove,
And sweet are the sands at the full o’ the moon with the sound of the voices we love;
But sweeter, O brothers, the kiss of the spray and the dance of the wild foam’s glee;
Row, brothers, row to the edge of the verge, where the low sky mates with the sea.

അവാച്യം

ബോധക്കടലിലൊരു
കെട്ടു വിട്ട തോണിയായി
ചിന്തയുടെ തിരകളൂടെയേറിയിറങ്ങി…
ഹാ!
അതനുഭവിച്ചിട്ടുണ്ടോ?
ശബ്ദവും വെട്ടവും ഗന്ധവും
നങ്കൂരമിട്ട്‌ പിടിച്ചു നിർത്താതെ
അങ്ങനെ അലഞ്ഞിട്ടുണ്ടോ?
ശൂന്യതയുടെ കിണർപ്പടികൾ
താണ്ടി മനസ്സിന്റെ അടിത്തട്ടു
കണ്ടിട്ടുണ്ടോ?
വിചാരധാരകളുടെ അഭാവത്തിൽ
ജാഗ്രത്തിലെ സുഷുപ്തി
അറിഞ്ഞിട്ടുണ്ടോ?

നിങ്ങൾ നിങ്ങളെ ഒരിക്കലെങ്കിലും
നുകർന്നിട്ടുണ്ടോ?
പുണർന്നിട്ടുണ്ടോ?
ധ്യാനിച്ചിട്ടുണ്ടോ?

ബോസ്റ്റണിലെ ഒരു ശനിയാഴ്ച

അടുക്കളയിൽ
വേവിച്ച പഴംനുറുക്ക്
ബീറ്റ്രൂട്ട് തോരൻ
നാരങ്ങ ഉപ്പിലിട്ടത്
മാമ്പഴക്കൂട്ടാൻ.

തലമുടിയിൽ
നെല്ലിക്കയിട്ട് കാച്ചിയ
വെളിച്ചെണ്ണയുടെയും
ഷാമ്പൂവിൻ്റെയും
ജോജോബ കണ്ടീഷണറിൻ്റേയും
നേർത്ത സുഗന്ധം,
മിനുസം.

മുഖത്ത്
പയറുപൊടിയും പാലും
തേച്ച് കഴുകിക്കളഞ്ഞതിൻ്റെ
രക്തപ്രസാദം.

ഉടലിൽ
പച്ചമഞ്ഞളരച്ചു തേച്ച്,
ഷവറിനടിയിൽ നിന്ന്,
തുവർത്തിയുണക്കി,
മോയിസ്ചറൈസർ
തേച്ച് മയപ്പെടുത്തിയ
മാർദ്ദവം.

മുറിയ്ക്കകത്ത്
അടുക്കും ചിട്ടയും വൃത്തിയും.
പുറത്ത്
പുലർച്ച മുതൽ
പെയ്യുന്ന മഴ.
കലണ്ടറിൽ
വശത്തോട്ടും താഴോട്ടും
കള്ളിദൂരം കുറഞ്ഞു കുറഞ്ഞു വരുന്ന
ഓണക്കാലം.

ഒരിടത്തും
നീയില്ല.

തീനാളം

വെളുത്ത മെഴുകിലല്ല.
കറണ്ടുകട്ടിന്റെ ഓർമ്മകളിലേക്കല്ല.
മെഴുതിരി നാട്ടിയിരിക്കുന്ന
ഊണുമേശയിൽ അരണ്ടവെട്ടത്തിൽ
കാണുന്ന പൊടിയടരിലേക്കോ
അടുക്കളയുദ്ധങ്ങളിൽ വച്ച്
വെട്ടും പാടും വീണ
സ്റ്റീൽത്തിളക്കങ്ങളിലേക്കോ അല്ല.
നാളത്തിലേക്ക് മാത്രം
ശ്രദ്ധയെ ഒതുക്കിക്കൊണ്ടുവരണം.
കറുത്ത തിരിയുടെ കൂനിലേക്ക്.
അതിനെ ഒരിക്കലും തൊടാതെ
നേരെനിന്ന് തപസ്സാകുന്ന ജ്വാലയിലേക്ക്.
ജ്വാലയ്ക്കടിയിലെ നീലയിലേക്ക്.
നീലയ്ക്കു മുകളിലെ മഞ്ഞയിലേക്ക്
അതിനും മുകളിലെ ചുവപ്പിലേക്കും
കൈകൂപ്പിയുയരുന്ന പുകയിലേക്കും.